Halldór Laxness (Halldór Kiljan) fæddist í Reykjavík 23. apríl árið 1902 og átti í fyrstu heima við Laugaveg en árið 1905 settist fjölskyldan að í Laxnesi í Mosfellssveit. Þar ólst Halldór upp en sótti skóla í Reykjavík á unglingsárum. Ungur hélt hann síðan utan og var langdvölum erlendis um árabil – í ýmsum Evrópulöndum og síðar í Ameríku. Þegar hann var heima bjó hann í Reykjavík þar til hann og kona hans, Auður Sveinsdóttir, byggðu sér húsið Gljúfrastein í Mosfellssveit og fluttu þangað árið 1945. Þar var heimili þeirra alla tíð síðan og þar er nú safn til minningar um þau. Halldór lést 8. febrúar 1998.
Skólaganga Halldórs varð ekki löng. Árið 1918 hóf hann nám við Menntaskólann í Reykjavík en hafði lítinn tíma til að læra, enda var hann að skrifa skáldsögu, Barn náttúrunnar, sem kom út haustið 1919 – þá þegar var höfundurinn ungi farinn af landi brott. Sagan vakti þó nokkra athygli og í Alþýðublaðinu sagði m.a.: „Og hver veit nema að Halldór frá Laxnesi eigi eftir að verða óskabarn íslensku þjóðarinnar.“
Upp frá þessu sendi Halldór frá sér bók nánast á hverju ári, stundum fleiri en eina, í yfir sex áratugi. Afköst hans voru með eindæmum; hann skrifaði fjölda skáldsagna, sumar í nokkrum hlutum, leikrit, kvæði, smásagnasöfn og endurminningabækur og gaf auk þess út mörg greinasöfn og ritgerðir. Bækurnar eru fjölbreyttar en eiga það sameiginlegt að vera skrifaðar af einstakri stílgáfu, djúpum mannskilningi og víðtækri þekkingu á sögu og samfélagi. Þar birtast oft afgerandi skoðanir á þjóðfélagsmálum og sögupersónur eru margar einkar eftirminnilegar; tilsvör þeirra og lunderni hafa orðið samofin þjóðarsálinni.
Þekktustu verk Halldórs eru eflaust skáldsögurnar stóru og rismiklu, s.s. Salka Valka, Sjálfstætt fólk, Heimsljós, Íslandsklukkan og Gerpla, og raunar mætti telja upp mun fleiri; Kvæðabók hans er í uppáhaldi hjá mörgum sem og minningabækurnar sem hann skrifaði á efri árum um æskuár sín; af þekktum greinasöfnum og ritgerðum má nefna Alþýðubókina og Skáldatíma. Mikið hefur verið skrifað um verk og ævi skáldsins, en hér skal aðeins bent á ítarlega frásögn og greiningu Halldórs Guðmundssonar í bókinni Halldór Laxness – ævisaga.
Árið 1955 hlaut Halldór Laxness Nóbelsverðlaunin í bókmenntum fyrir að endurnýja íslenska frásagnarlist. Hann hafði oft verið umdeildur heima fyrir vegna skrifa sinna og skoðana en verðlaunin og sá mikli heiður sem þeim fylgdi juku mjög hróður hans og vinsældir á heimaslóð. Jafnframt vöktu verðlaunin mikla og verðskuldaða athygli á höfundinum og verkum hans erlendis, enda má segja að skáldsögur hans séu hvort tveggja í senn, þjóðlegar og alþjóðlegar – og þær lifa og eru lesnar um allan heim.
Auk Nóvelsverðlaunanna hlaut Halldór fjölda annarra verðlauna og viðurkenninga fyrir störf sín og ritverk og var gerður að heiðursdoktor við ýmsa háskóla. Bækur hans hafa komið út á yfir fjörutíu tungumálum um víða veröld og útgáfurnar eru yfir 500 talsins.